Trong cuộc sống hiện đại, việc đối mặt với những áp lực công việc, học tập và các vấn đề xã hội là điều không thể tránh khỏi. Điều này vô tình khiến nhiều người gặp phải tình trạng rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Vậy làm thế nào để nhận biết mình có đang gặp phải vấn đề về giấc ngủ và có những cách nào để cải thiện tình trạng này? Hãy cùng 6K International tìm hiểu nhé!
Hiểu rõ về rối loạn giấc ngủ
Rối loạn giấc ngủ là tình trạng khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ, duy trì giấc ngủ hoặc chất lượng giấc ngủ không đảm bảo. Các triệu chứng thường gặp bao gồm khó ngủ, ngủ không sâu, thức giấc sớm và mệt mỏi kéo dài. Khác với những đêm mất ngủ do các yếu tố bên ngoài, rối loạn giấc ngủ là một vấn đề mãn tính và cần được điều trị. Song nếu nó không kéo dài, xuất phát từ nguyên nhân bên ngoài như ánh sáng mạnh, tiếng ồn, chất kích thích,… thì không được gọi là rối loạn giấc ngủ.
Dấu hiệu nhận biết rối loạn giấc ngủ
Bạn có thể nhận biết mình đang gặp phải rối loạn giấc ngủ qua một số dấu hiệu sau:
- Khó khăn khi đi vào giấc ngủ: Cảm giác khó đi vào giấc ngủ giống như việc cố gắng bắt giấc ngủ vậy. Dù đã nằm trên giường, bạn vẫn cảm thấy tỉnh táo, đầu óc cứ chạy vòng vòng, không thể thư giãn. Cảm giác này kéo dài có thể gây ra căng thẳng và lo lắng, khiến cho việc đi vào giấc ngủ càng trở nên khó khăn hơn.
- Thức giấc giữa đêm: Thức giấc giữa đêm là một triệu chứng phổ biến của nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là các rối loạn giấc ngủ. Một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này là do các yếu tố tâm lý như căng thẳng, lo âu, trầm cảm. Ngoài ra, các vấn đề về sức khỏe vật lý như đau mãn tính, rối loạn hô hấp, tiểu đêm nhiều lần cũng có thể khiến bạn thức giấc giữa đêm. Thói quen sinh hoạt không lành mạnh như sử dụng chất kích thích trước khi ngủ, ăn quá no trước khi đi ngủ cũng góp phần làm gián đoạn giấc ngủ.
- Ngủ không sâu giấc: Ngủ không sâu giấc là một dấu hiệu rõ ràng của rối loạn giấc ngủ. Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, uể oải ngay cả sau khi ngủ đủ giấc và khó tập trung vào công việc. Các triệu chứng khác bao gồm khó đi vào giấc ngủ, thức giấc nhiều lần trong đêm, ngáy to, và các hành vi bất thường khi ngủ.
- Ngáy: Ngáy là một âm thanh quen thuộc đối với nhiều người, nhưng ít ai biết rằng nó có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Ngáy xảy ra khi các mô mềm ở đường thở trên rung động khi chúng ta hít thở trong khi ngủ. Âm thanh này không chỉ gây phiền toái mà còn có thể là dấu hiệu của rối loạn giấc ngủ như ngưng thở khi ngủ. Nếu tình trạng ngáy kéo dài và kèm theo các triệu chứng khác như buồn ngủ ban ngày, đau đầu, thì bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
- Ngưng thở khi ngủ: Một dạng rối loạn giấc ngủ phổ biến khác là ngưng thở khi ngủ. Tình trạng này xảy ra khi đường thở bị tắc nghẽn trong khi ngủ, dẫn đến các cơn ngáy hoặc ngừng thở. Có ba loại chính: ngưng thở tắc nghẽn (do đường thở bị tắc), ngưng thở trung ương (do não không gửi tín hiệu thở) và ngưng thở hỗn hợp. Khi bị ngưng thở khi ngủ, người bệnh thường ngáy to, thức giấc đột ngột hoặc cảm thấy nghẹt thở. Điều này dẫn đến mất ngủ mãn tính và nhiều vấn đề sức khỏe khác.
- Mệt mỏi kéo dài: Mệt mỏi kéo dài là một dấu hiệu điển hình của rối loạn giấc ngủ. Khi không được nghỉ ngơi đầy đủ, cơ thể sẽ luôn trong trạng thái mệt mỏi, uể oải, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, giảm khả năng tập trung và làm việc hiệu quả.
- Khó tập trung: Khó tập trung thường đi kèm với các triệu chứng khác của rối loạn giấc ngủ như buồn ngủ quá mức vào ban ngày, thay đổi tâm trạng, cáu gắt, dễ bị kích thích. Khi não bộ không được nghỉ ngơi đầy đủ, khả năng xử lý thông tin và tập trung vào một nhiệm vụ sẽ giảm sút đáng kể. Điều này khiến bạn cảm thấy khó tập trung vào công việc, học tập và các hoạt động hàng ngày.
Ai có nguy cơ mắc bệnh rối loạn giấc ngủ?
Rối loạn giấc ngủ thường ảnh hưởng đến những đối tượng sau:
- Phụ nữ: Do thay đổi nội tiết tố và các yếu tố tâm lý.
- Người cao tuổi: Chất lượng giấc ngủ tự nhiên giảm theo tuổi tác.
- Người có lối sống không lành mạnh: Sử dụng chất kích thích, làm việc ca đêm, stress.
- Người mắc các bệnh mãn tính: Tim mạch, hô hấp, thần kinh.
- Người dùng một số loại thuốc: Thuốc huyết áp, thuốc chống trầm cảm…
Nguyên nhân gây ra rối loạn giấc ngủ và biện pháp cải thiện
Nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ
Có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn giấc ngủ như nguyên nhân vật lý, tâm lý, hành vi hay môi trường. Cụ thể là
-
-
- Nguyên nhân vật lý: Các bệnh lý như hen suyễn, trào ngược dạ dày thực quản, đau mãn tính.
- Nguyên nhân tâm lý: Căng thẳng, lo âu, trầm cảm.
- Nguyên nhân hành vi: Thói quen sinh hoạt không lành mạnh như thức khuya, sử dụng chất kích thích.
- Nguyên nhân môi trường: Tiếng ồn, ánh sáng, nhiệt độ không phù hợp.
-
Biện pháp cải thiện
Để có một giấc ngủ ngon, bạn cần tạo một môi trường ngủ lý tưởng và xây dựng những thói quen lành mạnh. Tạo một không gian ngủ tối, yên tĩnh và thoải mái. Tránh sử dụng điện thoại, máy tính trước khi ngủ. Ánh sáng xanh của màn hình điện thoại sẽ khiến thần kinh chúng ta căng thẳng hơn, cũng chính vì đó mà sau khi dùng điện thoại ta thường mất khá lâu để vào giấc hoặc dùng điện thoại đến khi mệt rồi ngủ thiếp đi thì khi thức dậy sẽ rất mệt mỏi và đau đầu. Thực hành các kỹ thuật thư giãn như thiền hoặc yoga để giảm căng thẳng hay duy trì giờ giấc sinh hoạt đều đặn và hạn chế các chất kích thích.
>>Xem thêm: Giấc ngủ và câu chuyện “người thiếu, kẻ thừa”
Kết luận
Rối loạn giấc ngủ không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác. Bằng việc nhận biết các dấu hiệu và áp dụng những biện pháp cải thiện phù hợp, bạn hoàn toàn có thể lấy lại giấc ngủ ngon và khỏe mạnh. Ngoài ra, việc điều chỉnh được thói quen đi ngủ của bản thân bạn còn có thể thiết lập một đồng hồ sinh học hợp lý, từ đó bạn có thể dậy sớm để học tập và làm việc hiệu quả hơn. Nhưng nếu tình trạng không được cải thiện, hãy tìm đến sự tư vấn của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.